Laten we er mee stoppen

In tijden van (vermeende) rampspoed en tegenslag waar frustraties welig tieren, kom je er niet onderuit. Waar je gaat of staat, gegarandeerd loop je er tegenaan: allerhande meningen en opinies die poneren dat iets goed of slecht is. Oordelen dus, over wie wat al dan niet goed of verkeerd doet en hoe het wel anders zou moeten enz.

Iedereen heeft natuurlijk het recht op een 'eigen mening'. En tot op zekere hoogte ook het recht om die op een beschaafde manier wereldkundig te maken. Maar, ten eerste, wat heet 'beschaafd'? En ten tweede, hoeft dat nu per se? Wie heeft daar wat aan? Niet iedereen vraagt daar toch om? En tot slot, wat brengt het onszelf bij, zo'n oordeel?

Oordelen lijkt makkelijk. Het gaat bliksemsnel. Het hoort bij het 'snelle denken'. Informatie komt binnen, wordt bliksemsnel verwerkt, als het ware op automatische piloot, conclusies worden getrokken en huppekee, het oordeel is er al. We geloven bovendien dat iets 'is' en maken geen onderscheid tussen wat 'is' en wat we er van 'vinden'; nochtans een belangrijk verschil.

Oordelen maakt het leven bovendien niet plezanter en zelf word je er ook niet bepaald een aangenamere mens van waarmee het prettig toeven is. We bewijzen er onszelf dus geen dienst mee. Laten we er mee stoppen. We bevestigen alleen maar ons eigen kleine wereldbeeld en sluiten ons af voor andere visies. Het verengt onze eigen realiteitstunnel waar we inzitten en maakt verbinden met anderen nodeloos moeilijk.

Doe jezelf (en anderen) dus een plezier en hou op met oordelen! Het maakt het leven minder zwaar, plezanter en makkelijker. Wat als je je leven gewoon zou kunnen be-leven in plaats van er voortdurend een etiket op te willen kleven?

Ben je tot zoverre mee? Dan ben je wellicht ook geïnteresseerd in een paar antwoorden op de vraag "Hoe doe je dat dan?"

Stoppen met oordelen, hoe begin je er aan

Tip 1 'Zijn' is niet hetzelfde als 'hebben'

Zeggen dat iets 'is' is niet hetzelfde als zeggen "Ik vind dat iets 'is'." Maak dus om te beginnen een onderscheid tussen "ik vind dat..." (ik 'heb' een mening) en "het is..." Eens je jou bewuster wordt dat 'jij' iets vindt, dat jij een mening hebt over iets, ontstaat als vanzelf de ruimte in je hoofd, dat een ander misschien ook wel een andere mening kan hebben dan jij. En misschien kan je daar dan ook wel nieuwsgierig naar zijn. Je wordt je bewust dat 'de' waarheid niet hetzelfde is als 'jouw' waarheid. Wat wij als realiteit bestempelen is altijd slechts de eigen betekenis die we daar aan geven. De realiteit is. Wat wij daar van maken, hoe wij die begrijpen, zit slechts in ons hoofd. Het is slechts een betekenis die we er aan geven.

Tip 2 Vraag je af wat de meerwaarde is van je oordeel, voor jezelf, voor anderen

De meeste oordelen zijn overbodig. Door geen energie te geven aan het catalogeren van wat je irritant, mooi, lelijk, vervelend, juist of verkeerd enz. vindt, zal je je prettiger voelen. Door te oordelen verander je niets aan de realiteit maar wel aan de manier waarop je daar mee omgaat. Wat brengt het op?
Steven Covey heeft het over de cirkels van betrokkenheid en beïnvloeding. Oordelen zelf, zit binnen je eigen cirkel van beïnvloeding. Waarover je oordeelt, vaak niet. Waar laat jij jouw energie naartoe gaan?

Tip 3 Wees dankbaar

Ook positieve oordelen zijn oordelen. In de plaats daarvan kan je stilstaan bij wat prettig of goed voelt en daar gewoon dankbaar voor zijn. Bij uitbreiding kan je voor heel wat meer dankbaar zijn dan voor wat initieel 'goed' voelt. Je kan ook dankbaar zijn voor lessen die je hebt geleerd, door fouten die je hebt gemaakt, bv.

Tip 4 Wees je bewust van je verwachtingen

Eens je je bewust bent van alle mogelijke grote en kleine verwachtingen kan je er voor kiezen om die los te laten. En gewoon aanvaarden welke de uitkomst ook is... en daar ook dankbaar voor zijn. Kortom, doe wat je kan, (door)leef wat is en aanvaard wat komt.

Tip 5 Een stapje met de keer

Oordelen hoort bij het 'snel' denken. In sommige (levensbedreigende) situaties erg nuttig. Door te kiezen voor 'traag' denken kan je je bewuster worden van je gedachten. Door deze te observeren en te bevragen kan je meer begrip krijgen voor waar je oordelen vandaan komen. Er zitten ongetwijfeld positieve intenties achter je oordelen. Die kunnen wellicht op een andere manier ingelost worden, zonder te oordelen.
Vragen als "Is dit wel zo?", "Wie zegt dat?", "Hoe weet je dat?" en "Wat is er nog mogelijk?" kunnen daar bij helpen.